З 30.03. па 08.04.2020г. ва ўстанове дашкольнай адукацыі прайшоў тыдзень па адукацыйнай галіне “Развіццё маўлення і культура маўленчых зносін”. У сувязі з неспакойнай эпідэміялагічнай сітуацыяй у краіне, на падставе забароны змешвання дзяцей з розных групп і арганізацыі мерапрыемстваў з масавым удзелам дзяцей, кіраўніцтвам установы было вырашана арганізаваць вакацыйны перыяд выкарыстоўваючы метад праектаў у працы з выхаванцамі.
Выкарыстанне метаду праектаў, як аднаго з метадаў інтэграванага навучання дашкольнікаў, дазволіла значна павысіць самастойную актыўнасць дзяцей, развіць творчае мысленне, уменне дзяцей самастойна, рознымі спосабамі знаходзіць інфармацыю аб прадмеце або з'яве і далей выкарыстоўвываць гэтыя веды для стварэння новых аб'ектаў рэчаіснасці.
Дзіця яшчэ не можа самастойна знайсці супярэчнасці ў навакольным, сфармуляваць праблему, вызначыць мэту (задуму), таму ўся праектная дзейнасць была пабудавана на супрацоўніцтве, у якім бралі ўдзел выхаванцы і педагогі ўстановы, а таксама уключаліся бацькі і іншыя члены сям'і. Бацькі сталі для сваіх дзяцей не толькі крыніцай інфармацыі, рэальнай дапамогай і падтрымкай дзіцяці і педагогу ў працэсе працы над праектам, але і з'явіліся непасрэднымі ўдзельнікамі адукацыйнага працэсу. Па выніках дадзенай дзейнасці, бацькі ўзбагацілі свой педагагічны вопыт, выпрабавалі пачуццё задавальнення ад сваіх поспехаў і поспехаў дзіцяці, працуючы над пэўнай тэмай.
Уся праца была пачата з выбару тэмы і пастаноўкі задач, якія былі падабраны ў адпаведнасці з патрабаваннямі вучэбнай праграмы і ўзросту выхаванцаў. Гэта было першым крокам выхавацеля ў працы над праектам. Другі крок – гэта распрацоўка планавання па абранай праблеме на канікулярны перыяд, дзе ўлічваліся ўсе віды дзіцячай нерэгламентаванай дзейнасці: моўная, гульнёвая, пазнавальная практычная, мастацкая, працоўная.
На этапе распрацоўкі зместу нерегламентаваннай дзейнасці, звязанай з тэмай праекта, выхавальнікі асаблівую ўвагу надавалі арганізацыі асяроддзя ў групах. Яно папоўнілася гульнёвым і дэманстрацыйным матэрыялам у адпаведнасці з тэмай праекта і гэта ў сваю чаргу паспрыяла развіццю ў выхаванцаў навыкаў і ўменняў эўрыстычнай, пошукавай дзейнасці, дапытлівасці.
У кожнай групе было арганізована шмат цікавай разнастойнай дзейнасці і дасягнуты пэўныя вынікі:
Першая малодшая група: У дадзеным праекце знайшло ўяўленне тое, што сукупнасць розных метадаў і прыёмаў, прадметнае асяроддзе, зносіны з'явіліся ўнутранымі рухальнымі сіламі маўленчага і разумовага развіцця малодшых выхаванцаў і пры гэтым шырока выкарыстоўваўся фальклорны матэрыял (казкі). Казка дапамагае дзецям самаўдасканальвацца, самаразвівацца, актывізаваць розныя бакі разумовых працэсаў.
Маленькія выхаванцы ў час праекту ўдасканалілі свае навыкі і ўменні:
- разумець зместу літаратурных твораў;
- сачыць за развіццём дзеяння галоўных герояў і выконваць гульнёвыя дзеянні ў адпаведнасці са зместам дарослага;
- пазнаваць казкі, вызначаць яе герояў і адносіны паміж імі;
- удзельнічаць у гульнях-драматызацыі, інсцэніраванні, прагаворванні слоў па казках;
- самастойна гуляць з лялькамі настольнага, магнітнага і пальчыкавага тэатраў;
- удзельнічаць у сумеснай творчай дзейнасці з дарослым,асвойваць элементарныя прыёмы лепкі, малявання, аплікацыі;
- з дапамогай дарослага адказваць на пытанні, прагаворваць асобныя словы, фразы з тэксту казак, пацешкак, пястушкак, вершаў;
- слухаць і разумець маўленне дарослага;
- самастойна разглядаць кніжкі, цацкі, прадметы;
Асаблівую ролю ў сваімпраекце мы адвялі асвеце бацькоў. Для гэтага правялі кансультацыі, распрацавалі пямяткі, рэкамендацыі і іншыя формы працыпа выкарыстанню казак у выхаванні дзяцей. Растлумачылі ім вялікую значнасць сямейнага чытання, падкрэсліваючы яго важнасць пры фарміраванні ў дзіцяці маральных станоўчых якасцяў.
Па заканчэнню праекту бачна, што ў бацькоў павысілася кампетэнтнасць па пашырэнні ўяўленняў аб дзіцячай літаратуры для дзяцей малодшага дашкольнага ўзросту і яны з цікавасцю прымалі ўдзел у рэалізацыі гэтага праекту.
У далейшым гэтая праца паўплывае на тое, што выхаванцы будуць імкнуцца да складання ўласных казак, а іх славесная творчасць дапаможа паглыбленаму ўспрыманню літаратурных твораў, а чытанне казак можа стаць добрай сямейнай традыцыяй, якая будзе ствараць цёплую, душэўную атмасферу ў доме.
Рэалізацыя гэтага праекту дазволіла зрабіць жыццё нашых выхаванцаў больш цікавым, змястоўным.Кожны дзень быў напоўнены цікавымі справамі ітворчай радасцю.
Другая малодшая група: У адпаведнасці з пастаўленымі мэтамі і задачамі нашы выхаванцы за час праекта ўдасканалілі свае ўменні:
- слухаць літаратурныя творы;
- пераказваць казкі, невялікія ўрыўкі з твораў;
- сачыць за развіццём сюжэту і эмацыйным успрыманні літаратурных твораў;
- сумесна з дарослымі абгульваць казкі, разыгрываць нескладаныя інсцыніроўкі, выкарыстоўваць пазітыўную скіраванасць сюжэтаў казак на дазвол праблем.
У ходзе рэалізацыі праекта ў выхаванцаў развіліся выканальніцкія ўменні, пачуццё партнёрства, узаемапавагі і падтрымкі. Дзеці навучыліся фантазіраваць, складаць, імправізаваць на аснове ўжо існуючага вопыту. У гульнях-драматызацыі, у абыгрыванні эцюдаў, паказу пантанім выхаванцы навучыліся выяўляць сябе эмацыйна, непасрэдна, і артыстычныя здольнасці дзяцей з кожным разам развіваліся ўсё больш і больш.
У час праекту таксама была рэалізавана задача развіцця разумення беларускай мовы, уменне ўважліва слухаць мастацкія творы і вымаўляць простыя словы на беларускай мове ў адпаведнасці з патрабаваннямі вучэбнай праграмы. У выніку сістэматычнага ўключэння тэатралізаванай дзейнасці ў нерэгламентываную дзейнасць выхаванцы сталі лепш гаварыць, мець зносіны з дарослымі, звяртацца за дапамогай, больш актыўна ўступаць у маўленчыя зносіны з аднагодкамі. У дзяцей павысілася цікавасць да тэатралізаванай гульні, пашырыўся дзіцячы кругагляд. Гульня спрыяла разняволенню малых, зрабіла іх больш актыўнымі, прывучыла працаваць у калектыве. Гульнёвая дзейнасць спрыяла развіццю памяці, увагі, фантазіі.
У выніку працы па праектнай дзейнасці ў групе папоўніўся тэатралізаваны куток: абнавіліся маскі для драматызацыі казак, тэатральная атрыбутыка і элементы дэкарацый, закуплены новыя дыдактычныя гульні, папоўніўся кніжны куток.
Па выніку праекту выхаванцы аформілі выставу па тэме праекту, дзе прадыманстравалі, зроблены разам з бацькамі, тэатр “Тры парсючкі”, “Церамок”, а таксама ценявы, конусны, тэатр на шпатэлях і тэатр эмоцый. Разам з выхавацелем і яе памочнікам разыгралі казку "Тры парсючкі" . Атрымалася вельмі цікава, пазнавальна і весела.
Для бацькоў на прыканцы праекту была арганізавана анлайн-выстава з дэманстрацыяй розных відаў тэатру па казкам і прагляд пальчыкавага тэатру «Церамок».
Сярэдняя група: Павага да Радзімы фарміруецца паступова ў працэсе назапашвання ўяўленняў аб грамадскім жыцці, працы людзей на карысць краіны, прыроды, народных традыцыях. Без ведання гісторыі свайго роду, суадносін з гісторыяй месца, дзе яно жыве, дзіцяці цяжка адчуць, зразумець сэнс паняцця “Радзіма”.
“Мы маленькія грамадзяне нашай малой Радзімы” – тэма вельмі вялікая і змястоўная, але выхавацелі ў першую чаргу надалі ўвагу таму, што малая Радзіма гэта, перш за ўсё, яго сям'я, дом, дзіцячы сад, гэта непаўторная прырода, якая яго акружае, памятныя мясціны роднага пасёлка, яго культурныя і гістарычныя месцы, вуліцы, вядомыя людзі, якімі ганарацца гараджане. Азнаямленне з родным горадам мае вялікае значэнне ў выхаванні патрыятычных пачуццяў маленькіх выхаванцаў, у развіцці іх інтэлектуальнага і творчага патэнцыялу, у пашырэнні кругагляду.
У час праекту выхаванцы ўдакладнілі свае ўяўленні пра славутасць пасёлка, назвы знакамітых і ўсіх вядомых жыхароў, вуліц. Замацавалі і пашырылі прадстаўленні пра гісторыю побыту, культуры, традыцыі нашай малой Радзімы.
На працягу кожнага дня вялікая ўвага была нададзена ўжыванню дзецьмі беларускай мовы. Падчас правядзення рознай нерэгламентаванай дзейнасці дзецям тлумачылася вельмі шмат беларускіх слоў і адначасова вялася праца па іх замацаванню ў маўленні. У данным напрамку значную ролю адыгралі бацькі выхаванцаў, бо з дапамогай інтэрнэт рэсурсаў дзецям дэманстраваліся розныя напрамкі тэмы праекту, а ўжо ў групе шло яго абмеркаванне. Словы, якія вывучаліся дзецьмі на працягу дня, вывешваліся для бацькоў на дошцы.
Група інтаграванага навучання і выхавання: Мэтанакіраваная праца па далучэнню да вытокаў народнай культуры, праз азнаямленне з беларускай народнай цацкай, у цесным адзінстве дзяцей, выхавальнікаў і бацькоў, дазволіла нам зацікавіць выхаванцаў, прывіць у іх цікавасць да захавання народных традыцый. Дзеці не толькі даведаліся пра гісторыю ўзнікнення беларускай цацкі, калі з задавальненнем і цікавасцю глядзелі прэзентацыю “Беларуская народная цацка”, з якіх матэрыялаў яна выраблена, але і навучыліся яе вырабляць. У самастойнай дзейнасці з рознымі матэрыяламі (гліна, тканіна, ніткі, драўніна) даведаліся пра ўласцівасці розных матэрыялаў. Яны з вялікай цікавасцю выраблялі цацкі-свістулькі і іншыя з гліны, а потым іх размалёўвалі, каб зрабіць падарунак малодшым выхаванцам. З задавальненнем выраблялі лялькі-скруташы, лялькі з нітак, лялькі з кардону. Дапамагалі спраўляцца малодшым выхаванцам, а потым з задавальненнем самастойна арганізоўвалі ралевыя гульні з выкарыстаннем сюжэту даўніны і народных лялек, выкарыстоўваючы ў актыўнай прамове беларускі фальклор.
Разам з бацькамі выраблялі цацкі дома, даведаліся ў сваіх бабуль і дзядуль, у якія цацкі гулялі яны раней, калі былі малымі. У выніку праекту аформілі выставу сумеснай творчасці дзяцей і бацькоў «Цацка сваімі рукамі», зрабілі альбом “Беларуская цацка”, які заўсёды можна разглядзець у групавым пакоі і разам з тым замацаваць вымаўленне беларускамоўных слоў – назваў цацак.
Пазнавальная каштоўнасць народнай цацкі ў тым, што яна адлюстроўвае рэальную рэчаіснасць у даступных для дзіцяці формах, спрыяе развіццю яго вобразнага мыслення, памяці, назіральнасці і кемлівасці. Пры рэалізацыі праектнай дзейнасці “Народная цацка – люстэрка беларускай культуры” ў дзяцей сфарміравалася зацікаўленасць да гісторыі і традыцый свайго народа, да беларускіх народных цацак як прадметах беларускага дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва, разуменне беларускай мовы, развіліся эстэтычныя пачуцці і густ. Цацка паспрыяла выхаванню ў выхаванцаў кахання да нацыянальнага мастацтва, з'явілася крыніцай іх мастацкага выхавання і развіцця. Народная цацка ўвяла дзяцей у этыку чалавечых адносін, народную мараль і яны змаглі засвоіць сацыяльна-маральны вопыт папярэдніх пакаленняў.
Спецыяльная група: Выхаванцы ўзаемадзейнічалі з беларускімі лялькамі праз зносіны, гульні, пазнавальную, практычную, мастацкую і працоўную дзейнасць і атрымалі навыкі разуменя беларускай мовы, а таксама выкарыстоўваць у сваей мове беларускія словы, выбудоўваць ралявое ўзаемадзеянне з аднагодкамі, сацыяльны вопыт.
Праз пастаноўку праблемных пытанняў, прагляд прэзентацый, камунікатыўных хвілінак, практычную і эксперыментальную дзейнасць выхаванцы пазнаёміліся з гісторыяй стварэння народных лялек, іх прызначэннем. Разглядаючы альбомы і нацыянальную вопратку, выхаванцы пазнаёміліся з асаблівасцямі беларускай нацыянальнай вопраткі, праявілі цікавасць і павагу да народных традыцый.
Праз народныя гульні "Капялюш", "Лянок", "Лясь-лясь — Уцякай" сфарміравалася цікавасць да беларускіх народных гульняў.
Пры падвядзенні вынікаў праекту дзеці з дапамогай дарослых навучыліся вырабляць "Беларускую ляльку" са шматкоў тканіны, ствараць кніжкі – малышкі “У госці да беларускіх лялек” і для сваіх бацькоў зрабілі анлайн-фотавыставу “Тыдзень з лялькамі”.
Старшая група: У ходзе праведзеных усіх мерапрыемстваў, прысвечаных Вялікай Айчыннай вайне і дню Перамогі, у дзяцей з'явілася цікавасць да гісторыі сваёй краіны, да Вялікай Айчыннай вайны, усвядомленнай праявы павагі да заслуг і подзвігаў воінаў Вялікай Айчыннай вайны. Сфарміраваліся такія паняцці, як Дзень перамогі, разведчыкі, абаронцы Айчыны, ветэраны, абарона, захопнікі.
З'явілася пачуццё гонару за свой народ і яго баявыя заслугі, пашырыліся ўяўленні пра Вялікую Айчыную вайну, замацаваліся навыкі прадуктыўнай дзейнасці пры вырабе паштовак, афармленні альбома «Перамога дзеда – мая перамога», сфарміравалася паважлівае стаўленне да ўдзельнікаў вайны, працаўнікоў тылу, беражлівыя адносіны да сямейных фатаграфій, павага да абаронцаў Айчыны, ветэранаў Вялікай Айчыннай вайны.
Патрыятызм – складанае і высокае чалавечае пачуццё, яно такое шматгранна па сваім змесце, што не азначаецца некалькімі словамі. Гэта любоў да родных і блізкіх людзей, да Малой радзімы, гонар за свой народ. Таму патрыятычнае выхаванне неад'емна звязана з азнаямленнем навакольнага свету, і вялікая ўвага падчас праекту надавалася беларускаму маўленню дзяцей і дарослых.
У час праекту былі праведзены цікавыя і разнастайныя мерапрыемствы. Сумесна з бацькамі выхаванцы змаглі праглядзець віртуальныя выставы пра вайну, праслухаць вершы ў выкананні дарослых і дзяцей, а таксама знайсці ў сямейных архівах сваіх продкаў, якія ўдзельнічалі ў ваенных дзеяннях.
Пры падвядзенні вынікаў праекту «Будзем памятаць!» у группе была сфарміравана выстава, дзе знайшла сваё месца ўся атрыбутыка ваеннага часу. З сабраных фотакартак, плакатаў атрымалася галерэя “Яны разам з намі”, адбылося мерапрыемства з вырабам паштовак “Ніхто не забыты! Нішто не забыта!”. На прагулцы выхаванцы наведалі помнікі ўдзельнікаў Вялікай Айчыннай Вайны і ўсклалі кветкі ў падзяку за іх мужнасць і адвагу.
Спецыфікай выкарыстання метаду праектаў у дашкольнай практыцы з'явілася тое, што дарослым патрабавалася "наводзіць" дзяцей, дапамагаць выяўляць праблему ці нават правацыраваць яе ўзнікненне, выклікаць да яе цікавасць і "ўцягваць" дзяцей у сумесны праект. Уся гэта праца павінна ў канчатковым выніку спрыяць развіццю творчай дзейнасці педагогаў у распрацоўцы стратэгіі, тактыкі і тэхналогіі адукацыйнага працэсу, спрыяць асобаснаму развіццю выхаванцаў, забяспечыць якасныя вынікі педагагічнай дзейнасці.
У правядзенні тыдня “Каб мова беларуская гучала” прымалі ўдзел усе педагогі ўстановы дашкольнай адукацыі і кожны дзень быў прысвечаны дакладнай тэме. На аснове тэмы праекту правадзіліся гутаркі, разнастайныя гульні, доследы, чытанне твораў беларускіх пісьменнікаў, часы маўлення па-беларуску і г.д. У хвіліны музычнай дзейнасці выхаванцы развучвалі беларускія песні, інсцэніравалі казкі, гулялі ў гульні, вучыліся граць на традыцыйных беларускіх музычных інструментах, а ў хвіліны фізічнай дзейнасці гралі ў рухомыя гульні. Развіццё маўленчай дзейнасці дзяцей адбывалася з дапамогай беларускага фальклору (калыханкі, пацешкі і г.д.) на працягу кожнага дня. Дзеці праводзілі даследванні, эксперыменты, пошукі. Для актывізацыі дзіцячага мыслення выхавальнікі выкарыстоўвалі праблемныя сітуацыі, галаваломкі, развіваючы тым самым дапытлівасць розуму. Педагогі стваралі такія сітуацыі, дзе дзеці павінны былі нешта спазнаць самастойна, здагадацца, паспрабаваць, прыдумаць. Асяроддзе вакол выхаванцаў стваралася такім, каб яго можна было заўсёды чым-небудзь дапоўніць.
На заключным этапе выхавальнікі падвялі вынікі сумеснай працы ў розных формах: гульня-занятак, тэматычныя забавы, аформлены альбом, фотавыстава, міні-выстава, творчыя газеты.
Па выніках працы ў метадычны кабінет былі прадстаўлены папкі па тэмах праектаў, абарона якіх адбылася на педагагічным савеце ў маі 2020 года.
раскрыть » / « свернуть